Human Rights Watch
New York, ngày 11 tháng Mười Hai năm 2014)
– Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu rằng Việt Nam cần hủy bỏ mọi
cáo buộc và trả tự do ngay lập tức cho các blogger Nguyễn Quang Lập và
Hồng Lê Thọ, bị bắt vì trang blog độc lập.
Nguyễn Quang Lập bị bắt ngày mồng 6 tháng
Mười Hai, còn Hồng Lê Thọ bị bắt ngày 29 tháng Mười Một ở Thành phố Hồ
Chí Minh. Cả hai người đều bị cáo buộc về tội “lợi dụng các quyền tự do
dân chủ, xâm phạm lợi ích nhà nước” theo điều 258 của Bộ Luật hình sự.
Năm 2014, chính quyền Việt Nam đã áp dụng điều 258 để kết án ít nhất là
10 người vận động nhân quyền và bắt giữ bốn blogger.
“Hiếm có một điều luật nào lại quái
gở hơn quy định hình sự hóa hành vi ‘lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm
phạm lợi ích nhà nước’,” ông Brad Adams, Giám đốc Ban Á châu của
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. “Những cáo buộc đó còn phi lý hơn, khi
xuất phát từ một chính quyền phi dân chủ và không tôn trọng quyền tự do
cá nhân.”
Nguyễn Quang Lập (thường gọi là “Bọ Lập”
trên blog Quê Choa nổi tiếng của ông), 58 tuổi, là một nhà văn, nhà báo
và blogger rất nổi tiếng. Sau khi tốt nghiệp Đại học Bách khoa, ông phục
vụ trong quân ngũ năm năm vào đầu thập niên 1980. Ông Lập bắt đầu nghề
viết với tư cách một nhà văn và nhà báo tự do. Ông giữ chức phó tổng
biên tập của tạp chí Cửa Việt được nhiều người biết đến từ năm 1990 đến
1992. Chỉ sau mười bảy số, Cửa Việt (bộ cũ) bị chính quyền đóng cửa vì
đăng tải những nội dung ủng hộ dân chủ.
Đầu thập niên 1990, ông Lập chuyển ra Hà
Nội và làm việc cho nhiều cơ quan văn học như tờ báo Văn Nghệ Trẻ và Nhà
Xuất bản Kim Đồng. Ông viết một số vở kịch được công diễn nhiều lần và
được đánh giá cao, như các vở Những linh hồn sống và Mùa hạ cay đắng.
Các kịch bản phim Thung lũng hoang vắng và Đời cát của ông từng được
giải quốc gia. Ngoài các kịch bản phim và sân khấu, ông còn là tác giả
của một cuốn tiểu thuyết và nhiều tập truyện, truyện ngắn, và tản văn đã
xuất bản. Năm 2001, Nguyễn Quang Lập bị một tai nạn xe máy khiến ông bị
liệt một chân, một tay.
Nguyễn Quang Lập bắt đầu viết blog Quê
Choa từ năm 2007. Blog của ông nhanh chóng trở thành một trong những
blog thu hút được nhiều độc giả tiếng Việt nhất ở cả Việt Nam và hải
ngoại. Tháng Năm năm 2013, quản lý tên miền .vn của blog Quê Choa yêu
cầu ông gỡ bỏ những bài viết “nhạy cảm” và “có nội dung xấu” đăng trên
blog này. Ông từ chối và blog bị dỡ khỏi máy chủ. Sau đó ông Lập chuyển
blog sang dịch vụ có máy chủ đặt tại nước ngoài. Dù bị các đợt tấn công
và chặn tường lửa, Quê Choa đã có hơn một trăm triệu lượt truy cập tính
đến tháng Sáu năm 2014. Tháng Bảy năm 2014, tài khoản Facebook của
Nguyễn Quang Lập bị báo cáo, buộc ông phải mở một tài khoản khác. Những
nỗ lực buộc Nguyễn Quang Lập im tiếng chỉ làm ông thêm trực ngôn. Trong
một bài đăng trên blog vào tháng Sáu, ông viết: “Bọ Lập từ trước đến nay
không theo ai không chống ai, và sẽ không theo ai không chống ai, vì đó
không phải việc của nhà văn. Trước sau bọ Lập xin làm một người lái đò
nhỏ, chở con thuyền SỰ THẬT đến với dân, chỉ vậy thôi, không có gì
khác.”
Hồng Lê Thọ (chủ blog Người Lót Gạch), 65
tuổi, là một sinh viên hoạt động trong phong trào phản chiến ở Nhật Bản
những năm cuối thập kỷ 1960, đầu 1970. Sau năm 1975, được biết ông có
làm việc cho Đại Sứ quán Việt Nam ở Nhật bốn năm trước khi về Việt Nam.
Ông bắt đầu lập blog riêng, Người Lót Gạch, vào khoảng năm 2011. Ông chủ
yếu dùng blog của mình để đăng lại các bài báo tập trung về các vấn đề
chính trị, xã hội của Việt Nam. Ông Thọ được giới trí thức Việt Nam biết
đến như một nhà nghiên cứu độc lập về các vấn đề liên quan đến chủ
quyền Việt Nam ở Hoàng Sa và Trường Sa. Cả hai ông Hồng Lê Thọ và Nguyễn
Quang Lập đã phản đối Trung Quốc rất mạnh mẽ trong việc tranh chấp chủ
quyền ở hai quần đảo này.
Hồng Lê Thọ và Nguyễn Quang Lập không
phải là những người duy nhất bị bắt và cáo buộc theo điều 258 trong năm
nay. Trong số những nạn nhân khác của đợt đàn áp vẫn đang tiếp diễn này
còn có Nguyễn Hữu Vinh (bút danh Anh Ba Sàm) và cộng sự của ông, Nguyễn
Thị Minh Thúy, cả hai bị bắt vào tháng Năm năm 2014. Vào tháng Mười Một,
Trại tạm giam B14 ở Hà Nội từ chối cấp phép cho luật sư Hà Huy Sơn gặp
thân chủ Nguyễn Hữu Vinh, và luật sư Nguyễn Tiến Dũng gặp thân chủ
Nguyễn Thị Minh Thúy của mình. Vào tháng Mười Hai, văn phòng Viện Kiểm
sát thông báo với Hà Huy Sơn rằng hồ sơ đã được trả lại cơ quan điều tra
của công an để yêu cầu điều tra bổ sung.
Việt Nam đã trở thành thành viên của Hội
đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc vào năm 2014. Tuy nhiên, nhà nước này
tiếp tục sử dụng các điều khoản mơ hồ trong bộ luật hình sự, như điều
258, để buộc những người phê phán phải im tiếng, theo Tổ chức Theo dõi
Nhân quyền.
“Các nỗ lực dập tắt tiếng nói của blogger
chỉ khiến cho các cam kết của Việt Nam với Liên hiệp quốc khi ứng cử
vào Hội đồng Nhân quyền trở thành trò đùa,” ông Adams nói. “Hình ảnh của
chính quyền Việt Nam, trong mắt cả trong và ngoài nước, khi truy tố
những người không làm gì hơn là bày tỏ ý kiến của mình, thật chẳng hơn
gì một kẻ chỉ chuyên bắt nạt.”
Để đọc thêm các báo cáo của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền về Việt Nam, xin vui lòng truy cập:
http://www.hrw.org/vi/asia/vietnam
No comments:
Post a Comment