"Tiến lên chiến sĩ đồng bào"
Nghe thơ thì biết thằng nào làm thơ...
Đó là câu thơ lan truyền trong giới văn nghệ bao năm nay, một câu thơ hài chế riễu cái sự nâng bi quá đáng của các thợ nâng bi khi nâng bi thơ của Lãnh Tụ. Tùy với con mắt của từng người nhìn nhận thì Chủ Tịch Hồ Chí Minh có thể là nhà Cách Mạng hay là lãnh tụ lập quốc, nhà giải phóng dân tộc...nhưng không thể và không nhất thiết phải là một nhà thơ, và lại càng không phải là nhà thơ Số Một Việt Nam.
Nhưng sau khi ông chết lâu rồi thì có một bọn nâng bi đông như quân Nguyên, gồm toàn những nhà văn, nhà thơ tên tuổi thuộc Hội NVVVN do trùm bưng bô, chủ tịch Hữu Thỉnh dẫn đầu đã xúm vào để hai tay nhẹ nhàng khẽ nâng hai hòn bi ve của Bác một cách cung kính nhất. Không hề có chút cảm nhận về thơ ca, cũng như chẳng có chút liêm sỉ gì của người cầm bút, đội hình nâng bi chuyên nghiệp này đã phóng bài thơ tiếng Hán, bài thơ Nguyên Tiêu của Hồ Chí Minh lên hàng số 1 trong Những bài thơ Việt Nam thế kỷ 20. Vậy chúng ta cùng xem xét bài thơ này trên góc độ của người đọc thơ nhé.
NGUYÊN TIÊU
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa
Đêm nay, rằm tháng giêng, trăng vừa tròn,
Nước sông xuân tiếp liền với màu trời xuân.
Giữa nơi khói sóng thăm thẳm, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, thuyền chở đầy ánh trăng.
Bản dịch của Xuân Thuỷ
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
(Hồ Chí Minh)
Thật khôi hài khi bài thơ chỉ có 4 câu đó lại được các thợ nâng bi nâng lên làm Bài Thơ Hay Nhất và đứng đầu trong 100 bài thơ Việt Nam hay nhất thế kỷ 20. Quả là Hội Nhà Văn Việt Nam toàn là những hội viên uống thuốc liều hoặc thuốc vô liêm sỉ liều cao. Một bài thơ tiếng Tàu mà lại được nhảy lên là bài thơ hay nhất trong đa số người dân không biết tiếng Tàu thì quả là sự lạ. Bài thơ cảm thán này chỉ có 4 câu thì đến 3 câu rưỡi tả cảnh và nửa câu tả tình. Cũng không phải là một bài thơ tứ tuyệt vì các câu thơ tầm thường chứ không tuyệt...
Người ta nói thơ này là Bác chôm của ai đó về làm của mình nhưng theo tôi thì không phải vậy. Vì thơ chôm thường thường là thơ hay, thơ độc thì người ta mới chôm chứ. Thơ bèo nhèo như bài Nguyên Tiêu này thì đích thị là thơ của Bác rồi. Đã vậy ông cán bộ cao cấp Xuân Thuỷ dịch nữa khiến cho bài thơ này của Bác đã dở rồi lại còn dở hơn. Ấy vậy mà bài thơ này đã leo lên đứng đầu tất cả các bài thơ khác trong lịch sử thì quả là bọn thợ nâng bị ở Hội Nhà Văn Việt Nam đã phạm thượng, lôi cả Bác Hồ đang ở trong Lăng dậy để nâng hai hòn bi ve..
Nói cho công bằng thì thơ của Bác Hồ không hay, nếu không muốn nói là dở. Những câu thơ hò, vè của Bác chỉ là những câu thơ cổ vũ phong trào, động viên chiến đấu...trong từng thời kỳ khác nhau của lịch sử, những câu thơ, ca dao bình dân dễ viết, dễ đọc và dễ nhớ chứ không phải là những áng thơ tuyệt hay, tuyệt tác trong nền thi ca hùng hậu của chúng ta để rồi các chuyên gia nâng của chúng ta nâng lên hàng siêu đẳng như rứa.
Và tốt nhất là khi đã làm lãnh tụ thì không nên là một nhà thơ. Chúng ta đã có thời kỳ có các nhà thơ làm lãnh tụ chính trị CM như Sóng Hồng (Trường Chinh), Tố Hữu, Nguyễn Đình Thi...Và đó là thời gian có nhiều sai lầm như thế nào, các vụ Nhân Văn Giai Phẩm và trấn áp các nhà văn thơ tàn bạo ra sao. Tốt nhất đã làm văn chương thơ ca thì thôi đừng leo vào làm chính trị, còn làm chính trị rồi thì đừng thơ thẩn nữa để em ấy yên. Như vậy đỡ khổ cho dân cho nước, mà thơ ca cũng không bị mang tiếng xấu bởi những ông thơ văn dở dở ương ương đó.
Bây nâng bi chi mà nâng cao tới tận cổ,
Nâng bi kiểu đó bằng mười bóp bi nhau...
Ta thấy Bác như đang thức dậy trong Lăng và cất tiếng nói giọng xứ Nghệ trầm ấm làm sao :
- Các chú nhà văn nhà thơ yêu quí của Bác. Thôi đủ rồi. Cho Bác xin đi vì 2 hòn dái của Bác đau lắm rồi...
Mai Tú Ân ( HNPD )
No comments:
Post a Comment