Nhắc đến ngày 31-10
là ngày hội Halloween, nhưng không nói gì đến ngày 1-11 vì
không biết mối liên hệ giữa hai ngày này. Ở nguồn gốc, ngày này được gọi là All
Hallows’ Eve, nghĩa là buổi chiều áp lễ Các Thánh. Kể từ thời Đức Grêgôriô
III (năm 741), Lễ Các Thánh được cử hành vào ngày 1-11 hằng năm, là ngày ngài
thánh hiến một nhà nguyện trong Đền Thánh Phêrô để tôn vinh toàn thể Các Thánh.
Rồi sau đó, Đức Grêgôriô IV (năm 835) truyền lệnh cử hành lễ này trong toàn thể
Giáo Hội.
Nhưng thuở xa xưa, lễ này được cử hành vào Thứ Sáu sau lễ Phục sinh
để làm nổi bật sự chiến thắng của Chúa Kitô trên tâm hồn của biết bao người, cụ
thể là các thánh. Chúa Kitô đã chiến thắng sự chết và Người cũng chiến thắng ma
quỷ qua việc chinh phục các tâm hồn. Dù sau này, ngày cử hành lễ đã được thay
đổi nhưng ý nghĩa chính yếu trên vẫn được giữ lại.
Các tín hữu thời xưa tin rằng vào
ngày áp lễ Các Thánh 1-11, trái đất rung chuyển, đất đai nứt nẻ và ma quỷ
từ địa ngục chui lên với nỗ lực cuối cùng nhằm lôi kéo các linh hồn về với nó.
Thế nên vào buổi chiều áp lễ Các Thánh, họ túa ra ngoài đường, mặc những trang
phục kinh dị như ma quỷ, đồng thời miệng hô vang Danh Chúa Giêsu và khua chiêng
gõ mõ để xua đuổi ma quỷ, đuổi chúng về địa ngục. All Hallows’ Eve là
thế.
Rất tiếc là ngày nay, ý nghĩa tôn
giáo đó đã phai mờ, nếu không nói là biến mất, để chỉ còn là lễ hội Halloween mang tính giải trí thuần túy,
tệ hơn nữa còn thành dịp ăn chơi đàng điếm. Thay vì xua đuổi ma quỷ đi thì lại
rước nó vào nhà mình, vào linh hồn mình. Thế nên đã có những Giáo Hội phản ứng
mạnh mẽ trước tình trạng này, cụ thể là Hội đồng Giám mục Philippines mới đây
lên tiếng cảnh giác các tín hữu và gọi lễ hội Halloween là lễ hội phản Kitô.
Nhắc lại nguồn gốc ngày
lễ như thế để thấy rõ hơn xu hướng tục hóa trong thời
hiện đại, tước đoạt nội dung tôn giáo và thay vào đó bằng nội dung phản
tôn giáo. Đừng tưởng rằng xu hướng tục hóa chỉ diễn ra ở phương Tây! Tiến trình
tục hóa cũng đang diễn ra ngay tại Việt Nam, nhất là khi cái hay thì ít học
mà cái dở lại tiếp thu rất nhanh. Người ngoài công giáo không biết đã đành,
nhưng đáng tiếc là cả người công giáo cũng không biết và cứ thế mà làm, người
ta làm sao thì mình làm vậy, thay vì giúp người khác thấy được vẻ đẹp của Tin
Mừng thì lại thành kẻ tiếp tay để giết chết Tin Mừng!
Nhắc lại nguồn gốc của ngày
lễ như thế còn để nhắc nhở nhau sống tinh thần lễ Các Thánh, tinh thần có
thể tóm gọn trong lời kêu gọi nổi tiếng của Đức Chân phước Gioan Phaolô II:
“Đừng sợ, hãy mở rộng cửa đón Chúa Kitô”. Cách cụ thể, hãy mang trong lòng mình
những tâm tư của Đức Kitô Giêsu: tâm tư hiền lành và khiêm nhường, thương xót
và tha thứ, dấn thân và phục vụ. Chính vì thế, bài Tin Mừng được công bố trong
ngày lễ Các Thánh là Tin Mừng về Tám Mối Phúc Thật:
“Phúc thay những ai có tinh thần
nghèo khó vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay ai
hiền lành vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.
Phúc thay ai sầu
khổ vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.
Phúc thay ai
khát khao nên người công chính vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thỏa
lòng.
Phúc thay ai xót
thương người vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.
Phúc thay ai có
tâm hồn trong sạch vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Phúc thay ai xây
dựng hòa bình vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.
Phúc thay ai bị
bách hại vì lẽ công chính vì Nước Trời là của họ” (Mt
5,3-11).
Mang lấy tâm tư của Đức
Kitô Giêsu giữa lòng thời đại hôm nay quả là không dễ,
vì thời đại này cổ võ lối nghĩ và lối sống hầu
như hoàn toàn ngược lại Tin Mừng. Sách Khải Huyền (bài đọc II) diễn tả
thực tế này bằng hình ảnh vừa bi hùng vừa sống động: “Những người mặc áo trắng
kia là ai vậy? Họ từ đâu đến? Tôi trả lời: Thưa Ngài, Ngài biết đó. Vị ấy bảo
tôi: Họ là những người đã đến, sau khi trải qua cơn thử thách lớn lao. Họ đã
giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên” (Kh 7,13-14).
Áo chỉ được trắng sạch khi
được giặt bằng máu! Thật lạ thường. Nhưng sự thật là thế. Phải chấp
nhận cộng tác với tác động thánh hóa của Chúa Thánh Thần, giặt tấm áo cuộc đời
bằng máu của hi sinh từ bỏ, chiến đấu chống trả cám dỗ, gian nan tập luyện các
nhân đức. Đó là tín thư mà lễ Các Thánh gửi đến tất cả chúng ta, những người
cũng được gọi là “thánh” vì đã được thanh tẩy trong Đức Kitô, nhưng còn phải
thể hiện tiềm năng thánh thiện ấy bằng chính cuộc sống của mình. Để có thể hòa
chung với Các Thánh trong lời chúc tụng:
“Amen! Xin kính dâng Thiên Chúa
chúng ta
Lời chúc tụng
và vinh quang,
Sự khôn ngoan
và lời tạ ơn,
Danh dự, uy
quyền và sức mạnh,
Đến muôn thuở
muôn đời. Amen!” (Kh 7,12)
Gm. Phêrô Nguyễn Văn Khảm
No comments:
Post a Comment